Inkwartiering in het kader van Mobilisatie

1939

Mobilisatietijd

Onlangs kreeg ik een foto van ingekwartierde militairen in het voormalige Nutsgebouw aan de Willem Tellstraat. Achter op de foto komt de maand en het jaartal voor namelijk: Mei 1939. De beheerder van het Nutsgebouw was de familie G. van Asselt. Op de foto staan tussen de militairen de heer en mevrouw van Asselt en waarschijnlijk twee van hun drie dochters. Wie ook op de foto staat is Willem ter Brugge staand 3e van links, hij was op dat moment 21 jaar. Hij kwam na de oorlog, waarschijnlijk in 1946 terug naar Epe, toen er een vacature kwam bij de ambachtsschool. Ook is dhr. Ter Brugge voorzitter geweest van s.v. Epe, en wel van 13-03-1964 t/m 09-07-1965.

Een week voor de Duitse inval in Polen, op donderdag 24 augustus 1939 begon het Nederlandse leger met de voormobilisatie. Deze was bedoeld om de grote mobilisatiestroom enige dagen later op te vangen. Door Europese spanningen gedwongen moesten duizenden jonge mensen van hun privé-plannen afzien. Gelaten arriveren 200.000 mannen op 29 augustus op hun voorlopige bestemming, voor ze definitief 'ergens in Nederland' worden gelegerd. Burgers in uniform worden een vertrouwde verschijning in het straatbeeld. Men houdt aanvankelijk geen rekening met een lange mobilisatieperiode, zoals in 1914-1918. Betrokkenheid in de oorlog lijkt ook niet erg waarschijnlijk. Nederland is immers neutraal en doet haar uiterste best om deze onpartijdigheid naar het buitenland uit te dragen. In het geheim worden er echter wel contacten gelegd met de geallieerden. Echter op 10 mei 1940 valt Duitsland ons land binnen. Epe wordt bevrijd op 19 april 1945.

Geschiedenis van ’t Nutsgebouw aan de Willem Tellstraat.

Op de tweede foto ziet U het voormalige verenigingsgebouw "'t Nutsgebouw" aan de Willem Tellstraat. Later werd op deze plek de R.K. Kleuterschool 't Mierennest gebouwd.

De woning werd in 1914 gebouwd met een schuurtje er aan vast. In dat bewuste schuurtje werd indertijd ook nog wel eens geslacht. Later verrees tegen het schuurtje aan een klein zaaltje. Het pand is door verschillende families bewoont geweest. Als één van de eerste was dat de familie G. van Asselt. Hij was slachter van beroep en in zijn vrije tijd ging hij veel vissen met Van der Veen, die badmeester van "De Wijerd" was. Mevrouw van Asselt was mutsennaaister. Het gezin van Asselt had drie dochters en een zoon.

De gemeente Epe verleende op 8 februari 1932 aan G. van Asselt vergunning om de zaal van ’t Nutsgebouw uit te kunnen breiden, hetgeen ook werd gerealiseerd. Zo omstreeks 1949 kwam het pand in handen van de Gereformeerde Kerk, die aan het gebouw de nodige veranderingen heeft laten aanbrengen. Er werd ook film gedraaid in het ’t Nutsgebouw. De eerste Harmonie-film uit 1954 werd er voor het publiek afgedraaid tegen een entreeprijs van één gulden. De film werd becommentarieerd door de heer G. van der Heide.

Vanaf september 1950 tot 22 mei 1958 is het pand bewoond geweest door Gé en Jan Witteveen. Daarna werd het betrokken door de familie Murk die er gewoond hebben van 1958 tot 1968. Vervolgens werd het pand nog tijdelijk in gebruik gesteld als dependance van de centrale werkplaats. In 1973 kwam 't Nutsgebouw onder de slopershamer terecht omdat het plaats moest maken voor de bouw van de R.K. kleuterschool. In augustus 1974 werd gestart met de kleuterschool onder leiding van mevrouw J. Witlox van der Velden. De nieuwe twee-klassige kleuterschool 't Mierennest werd gebouwd volgens model 'Tramonta', een systeemschool, en kon op 1 mei 1975 officieel in gebruik worden genomen. In 1987 werd de school verrijkt met een 'Bernardenkertje', een ventje dat op een gemetselde sokkel staat voor de St. Bernardusschool aan de Willem Tellstraat. Het is ongeveer een meter hoog en toendertijd vervaardigd door Epenaar Leo Coopmans.

Bronnen:
Website: www.grebbelinie.nl
Boek: „Epe In Prenten en Verhalen” – van J. (Jan) Gerard uit 2002.

Mobilisanten Nutsgebouw-25a00353.jpgMobilisanten Nutsgebouw-25a00353.jpg
Dit item is op zondag 23 januari 2011 aan de online collectie toegevoegd.

Kernen

Veluwse plaatsen

Nieuw